De Baltische staten of Oostzeelanden zijn de landen aan de oostkust van de Oostzee.
Het zijn van noord naar zuid Estland, Letland en Litouwen. Zo'n zeven miljoen Balten leven in een gebied, zesmaal zo groot als België. Oostelijk worden ze begrensd door Rusland en zuidelijk door Polen. Lange tijd waren zij deelstaten van de immense Sovjet-Unie. En de jarenlange strijd voor hun lang begeerde onafhankelijkheid heeft de bewoners gevormd.
De ene rekent de Baltische Staten nu tot Noord-Europa, de ander tot Oost-Europa. Oorspronkelijk werd de term gebruikt voor de aan de Oostzee gelegen delen van het voormalige Keizerrijk Rusland die na de Eerste Wereldoorlog en het uiteenvallen van Rusland zelfstandig werden, te weten Finland, Estland, Letland en Litouwen. Deze benaming werd later opnieuw gebruikt voor de door de Sovjet-Unie geannexeerde landen, zonder Finland.
Naast hun ligging en hun vergelijkbare grootte hebben de Baltische landen gemeen dat ze zich alle drie aan het eind van de Eerste Wereldoorlog losmaakten van de Sovjet-Unie. In 1939 kwamen nazi-Duitsland en de Sovjet-Unie overeen dat de Baltische staten opnieuw in de invloedssfeer van de Sovjet-Unie kwamen. In juni 1940 werden ze door de Sovjets bezet. Sinds 1991 zijn ze opnieuw onafhankelijk en dus vrij te bezoeken en te ontdekken. De drie staten zijn parlementaire republieken en in 2004 traden ze toe tot de Europese Unie en de NAVO.
Er zijn echter ook veel verschillen. Litouwen is overwegend rooms-katholiek en was ooit de kern van een groot rijk, het Grootvorstendom Litouwen. Dit werd later deel van het Pools-Litouwse Gemenebest, waardoor het een grote Poolse invloed had. Estland en Letland (met uitzondering van Letgallen zijn overwegend Lutheraans en hadden eeuwenlang te maken met een Duitse elite. Taalkundig staan de Letten en de Litouwers dicht bij elkaar, zij spreken Baltische talen. De Esten spreken daarentegen, evenals de Finnen en Hongaren, een Fins-Oegrische taal.
LITOUWEN
Litouwen is de grootste van de drie Baltische Staten. Vilnius, de meest aantrekkelijke stad van deze staten heeft op de linkeroever van de rivier Neris een grote historische binnenstad met een wirwar van kleine straatjes en meer dan veertig kerken. De barok is er de overheersende bouwstijl. Dit gebied staat sinds 1994 op de Werelderfgoedlijst. Litouwen kent een rijke historie en dat is ook te zien in het land. Tijdens de overheersing van Rusland na de tweede wereldoorlog heeft de nadruk niet gelegen op het vasthouden van deze historische rijkdom maar gelukkig is er sinds de onafhankelijkheid in 1991 veel hersteld. In 2009 was Vilnius naast Linz culturele hoofdstad van Europa.
LETLAND
Letland is de middelste van de drie Baltische Staten, ook in grootte. Het is een vrij vlak land zonder hoge gebergten dat bestaat uit bos, bebouwde grond en duizenden meertjes. De hoofdstad Riga met het historische centrum en de prachtige natuur van de Gauja Vallei behoren tot de mooiste plekjes van Letland. Door de eeuwen heen regeerden verschillende landen over Letland: Polen, Zweden, Rusland en ook Duitsland. In de Tweede Wereldoorlog werd het land door de Duitsers ingenomen en na de overgave van de Nazi’s namen de Russen het over. Vanaf 1987 werd de drang naar onafhankelijkheid steeds groter en uiteindelijk – na enig tegenstribbelen van de Sovjet-Unie – werd het op 21 augustus 1991 onafhankelijk.
ESTLAND
Estland of Estonia, zoals het ook wel wordt genoemd, is de kleinste en meest noordelijk gelegen Baltische Staat. Er wonen ongeveer anderhalf miljoen mensen in Estland. Grillige baaien, schiereilanden met bossen, watervallen en meertjes zijn overal te vinden. Maar de grootste toeristische trekpleisters zijn de grote steden Tallinn en Tartu. Estland kent een rijke, maar ook bloeddorstige geschiedenis. In de 13de eeuw kwamen Duitse ridders naar dit gebied om de plaatselijke bevolking het leven zuur te maken. Zweden lijfde Estland in 1560 in en de Russische machthebbers namen de heerschappij in het begin van 1700 over. In de Tweede Wereldoorlog kwam Estland opnieuw onder invloed van Duitsland, ditmaal waren het de nazi’s. Uiteindelijk werd het land op 20 augustus 1991 onafhankelijk.
Deze Oostzeestaten zijn veel te lang verborgen gebleven. Eeuwenlang waren ze de speelbal van de geschiedenis en verstopt achter het IJzeren Gordijn. De drie landen zijn eigenlijk één grote verzameling van natuurgebieden, diepgroene schoonheid van wouden, moerassen, veengebieden, slikken en schorren. In de uitbundige fauna en flora zie je veel vogels; opmerkelijk veel ooievaars vinden er hun biotoop. De kustlijnen zijn magisch en betoverend mooi.
De Hanzestad Tallinn was in de Sovjettijd geliefd als schilderachtige vakantiebestemming. De stadsmuren en torens vormen het best bewaard gebleven middeleeuws verdedigingsstelsel van Europa. De Letse hoofdstad Riga, ook een Hanzestad, stond tot 1940 bekend als het mondaine “Parijs van het Oosten”. Het art Nouveau erfgoed wordt in hoog tempo in zijn oude glorie hersteld. De Litouwse hoofdstad Vilnius kende men als hoofdstad van de “Gouden Eeuw”, waarvan talloze barokke kerken en paleizen getuigen zijn.
Met deze afwisselende rondreis biedt JosIvo Reizen u een unieke kans om kennis te maken met deze drie fascinerende landen en hun rijke cultuur, erfgoed en ongerepte natuur.